خوشباشی و دم غنیمت شمری در اندیشه های خیام نیشابوری و طَرَفه بن عبد

نویسندگان

سید مهدی مسبوق

دانشگاه بوعلی سینا همدان هادی نظری منظم

دانشگاه بوعلی سینا همدان حدیثه فرزبود

چکیده

معمای پیچیده هستی، زندگی و مرگ، وجود و عدم همواره فکر آدمی را به خود مشغول داشته و متفکّران و اندیشمندان را به حیرت و سرگردانی دچار نموده است. عمر خیام فیلسوف و شاعر سدۀ پنجم هجری از جمله اندیشمندانی است که معمّای مرگ و زندگی او را به تفکّر در جهان هستی واداشته و همین راز سر به مهر گاه او را به بدبینی و شک و تردید کشانده و برای بهره مندی بیشتر از زندگی زود گذر به خوشباشی و دم غنیمت شمری دعوت می کند. طرفه بن عبد شاعر بنام دوره جاهلی در ادب عربی نیز زندگی زودگذر دنیا و دعوت به اغتنام فرصت ها و کامجویی از هر آن چه در دنیا هست، موضوع اصلی اشعارش است. اشعاری که به رباعیات خیام شبیه است؛ با این تفاوت که طرفه از معنای حقیقی زندگی باز مانده و مرگ را پایان حیات آدمی می داند و با این رویکرد، انسان ها را به بهره مندی از تمتّعات دنیوی فرا می خواند. پژوهش حاضر بر آن است که خوشباشی و دم غنیمت شمری خیام را در چشم اندازی تطبیقی با خوشباشی طرفه مورد بررسی و تحلیل قرار دهد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

خوشباشی و دم‌غنیمت شمری در اندیشه‌های خیام نیشابوری و طَرَفه بن عبد

معمای پیچیدة هستی، زندگی و مرگ، وجود و عدم همواره فکر آدمی را به خود مشغول داشته و متفکّران و اندیشمندان را به حیرت و سرگردانی دچار نموده است. عمر خیام فیلسوف و شاعر سدۀ پنجم هجری از جمله اندیشمندانی است که معمّای مرگ و زندگی او را به تفکّر در جهان هستی واداشته و همین راز سر به مهر گاه او را به بدبینی و شک و تردید کشانده و برای بهره‌مندی بیشتر از زندگی زود گذر به خوشباشی و دم غنیمت شمری دعوت می‌کن...

متن کامل

مقایسه اغتنام فرصت در اندیشه های حافظ و خیّام

این پژوهش بر آن است که خوشباشی و دم غنیمت شمری حافـظ را در چشم اندازی تطبیقی با خوشباشی خیام مورد تحلیل و ارزیابی قرار دهد. فرضیة اصلی این تحقیق آن است که بین جهان بینی حافظ و جهان بینی خیام و نوع دم غنیمت شمری هر یک از آنان رابطة معنی داری وجود دارد. در این نوشتار دم غنیمت شمریِ حافـظ براساس اندیشه هایی همچون تجلّی ازلی، نظام احسن و عنایت خداوندی تبیین شده است و نتیجه گرفته شده است که حافظ خود...

متن کامل

واکاوی اندیشه دم غنیمت شمری خیّامی در شعر علی محمود طه مصری

دم غنیمت شمری؛ به معنای پاسداشت لحظه ها، فراموشی تلخی های گذشته وکنارنهادن نگرانی های آینده، پدیده ای است معنایی در شعر خیّام که از نگرشی ژرف به جهانِ سربسته و پر رمز و راز شکل می گیرد و پرسش های وجودگرایانه از ویژگی های بارز آن به شمار می رود. این مفهوم در شعر شاعران معاصر عرب، انعکاسی گسترده دارد، با این تفاوت که گاهی آن را با خوش باشی و لذّت­طلبی اپیکوری اشتباه گرفته و در حد یک کامجوی حسّی کاهش ...

متن کامل

واکاوی اندیشة دم غنیمت شمری خیّامی در شعر علی محمود طه مصری

دم غنیمت شمری؛ به معنای پاسداشت لحظه‌ها، فراموشی تلخی‌های گذشته وکنارنهادن نگرانی‌های آینده، پدیده‌ای است معنایی در شعر خیّام که از نگرشی ژرف به جهانِ سربسته و پر رمز و راز شکل می‌گیرد و پرسش‌های وجودگرایانه از ویژگی‌های بارز آن به ‌شمار می‌رود. این مفهوم در شعر شاعران معاصر عرب، انعکاسی گسترده دارد، با این تفاوت که گاهی آن را با خوش‌باشی و لذّت­طلبی اپیکوری اشتباه گرفته و در حد یک کامجوی حسّی کاهش...

متن کامل

بررسی تطبیقی اندیشۀ خوشباشی در شعر خیام و الشاب الظریف

دلخوش­شدن به دنیای مادی و لذت­های زودگذر آن، بسیاری از مردم را فارغ از طبقۀ فکری­شان، معطوف خویش کرده است و می­کند. در هر دوره­ای هرگاه انسان­ها از حل راز و رمز هستی و زندگی خویش ناتوان گردند، با تمرکز به وجود این­جهانی و نفی حقایق روحانی و ماورایی، به فلسفۀ خوشباشی روی می­آورند. در حوزۀ ادبیات اسلامی، حکیم عمر خیام نیشابوری نامی آشنا در این عرصه است. دم­غنیمت­شمری و خوشباشی خیامی یک طرز فکر را...

متن کامل

بررسی تطبیقی اندیشۀ خوشباشی در شعر خیام و الشاب الظریف

دلخوش­شدن به دنیای مادی و لذت­های زودگذر آن، بسیاری از مردم را فارغ از طبقۀ فکری­شان، معطوف خویش کرده است و می­کند. در هر دوره­ای هرگاه انسان­ها از حل راز و رمز هستی و زندگی خویش ناتوان گردند، با تمرکز به وجود این­جهانی و نفی حقایق روحانی و ماورایی، به فلسفۀ خوشباشی روی می­آورند. در حوزۀ ادبیات اسلامی، حکیم عمر خیام نیشابوری نامی آشنا در این عرصه است. دم­غنیمت­شمری و خوشباشی خیامی یک طرز فکر را...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
متن شناسی ادب فارسی

جلد ۴، شماره ۱، صفحات ۱۴۷-۱۶۲

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023